საპენსიო ფონდი საქართველოს კანონმდებლობით შექმნილი სავალდებულო დაგროვებითი საპენსიო სისტემაა, რომელიც მიზნად ისახავს ქვეყნის მოქალაქეებისათვის ღირსეული სიბერის ფინანსურ უზრუნველყოფას. ფონდი დაფუძნებულია “დაგროვებითი პენსიის შესახებ” საქართველოს კანონზე, რომელიც ძალაში შევიდა 2019 წლის 1 იანვრიდან. მასში მონაწილეობა სავალდებულოა 40 წლამდე დასაქმებული მოქალაქეებისათვის, ხოლო 40 წლის ზემოთ დასაქმებულებისთვის – ნებაყოფლობითი.
როგორ მუშაობს საპენსიო სისტემა?
საპენსიო ფონდი მუშაობს “დაგროვებითი” პრინციპით, რაც გულისხმობს, რომ თითოეული დასაქმებული თავისი შემოსავლის 2%-ს საპენსიო ანგარიშზე რიცხავს. ამავე მოცულობის თანხას რიცხავენ დამსაქმებელი და სახელმწიფო, რაც საერთო ჯამში საპენსიო ანგარიშზე ყოველთვიური 6%-იანი დანაზოგის ფორმირებას უზრუნველყოფს.
საპენსიო ფონდის დატოვება და თანხის გატანის პირობები
საქართველოს კანონმდებლობა განსაზღვრავს გარკვეულ შემთხვევებს, როცა მოქალაქეს შეუძლია საპენსიო სისტემიდან გასვლა და დაგროვებული თანხის გატანა. ეს შემთხვევებია:
საპენსიო ასაკის მიღწევა
მოქალაქეს შეუძლია საპენსიო თანხის გატანა, როდესაც ის აღწევს საპენსიო ასაკს (საქართველოს კანონმდებლობით, ეს ასაკი მამაკაცებისთვის 65 წელი, ხოლო ქალებისთვის 60 წელია).
ემიგრაცია და მოქალაქეობის შეცვლა
თუ მოქალაქე მუდმივად ტოვებს საქართველოს და იღებს სხვა ქვეყნის მოქალაქეობას, მას შეუძლია განაცხადოს დაგროვებული თანხის გატანის შესახებ.
ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესება
მძიმე ავადმყოფობის ან შრომისუნარიანობის სრულად დაკარგვის შემთხვევაში, მოქალაქეს შეუძლია მოითხოვოს თანხის ერთჯერადი ან ეტაპობრივი გატანა.
როგორ ხდება საპენსიო სისტემიდან გასვლა?
თუ მოქალაქე აკმაყოფილებს ზემოთ აღნიშნულ პირობებს, მას უნდა შეავსოს შესაბამისი განცხადება და წარადგინოს საჭირო დოკუმენტები საპენსიო სააგენტოში. მაგალითად, ემიგრაციის შემთხვევაში, საჭიროა მოქალაქეობის შეცვლის დამადასტურებელი დოკუმენტები; ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესების შემთხვევაში – სამედიცინო ცნობა. შესაძლოა, საჭირო გახდეს დამატებითი დოკუმენტების მიწოდება ინდივიდუალური შემთხვევის მიხედვით.
საპენსიო ფონდი საქართველოს მოსახლეობისთვის გრძელვადიანი ფინანსური უსაფრთხოების უზრუნველყოფის მექანიზმია. მისი დატოვების შესაძლებლობები მკაცრად რეგულირდება კანონით და მიზნად ისახავს მხოლოდ იმ პირების ინტერესების დაცვას, ვისაც ამის რეალური საჭიროება აქვს.
