ავტორი კრისტინა მარაბიანი.
380 საზოგადოებრივი ორგანიზაცია და მასმედია უკვე დარეგისტრირებულია „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრში“. მათ შორის არიან სამცხე-ჯავახეთში მდებარე ორგანიზაციები. 3 სექტემბრიდან არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიის „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრში“ რეგისტრაციის პროცესი მიმდინარეობს. რეგისტრირებულ ორგანიზაციებს შორის, რომლებიც მუშაობენ ახალგაზრდებთან, ჯანმრთელობის საკითხებზე, რეპროდუქციასთან და ა.შ. დაკავშირებულ თემებზე. ასევე არსებობს ორგანიზაციები, რომლებიც ეხმარებიან შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებს, გენდერულ საკითხებში, ორგანიზაციები, რომლებიც მუშაობენ ძალადობის მსხვერპლებთან, მედია ორგანიზაციები და ა.შ.
მაგალითად: ახალცხისა და ახალქალაქის ზრდასრულთა ცენტრები, არასამთავრობო ორგანიზაცია “ტოლერანტი”, “საქართველოს სომხური დახმარების საზოგადოება”, არასამთავრობო ორგანიზაცია “ქალები მომავლისთვის”, “სამცხე-ჯავახეთის მედია ცენტრი”, “სამცხე-ჯავახეთის ქალთა დემოკრატიული საზოგადოება”, ” სამცხე-ჯავახეთის სოციალური განვითარების ცენტრი“ და ბევრი სხვა.
საქართველოში კანონი “უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ” ძალაში 1 აგვისტოს შევიდა, რამაც ქვეყანაში მასობრივი პროტესტი გამოიწვია. სამართლებრივი ნორმა ავალდებულებს არასამთავრობო ორგანიზაციებსა და მედიას, რომლებიც შემოსავლის 20 პროცენტს უცხოეთიდან იღებენ, დარეგისტრირდნენ საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოში.
ორგანიზაციები, რომლებიც ექვემდებარებიან კანონს, ვალდებულნი არიან წლიური შემოსავლებისა და ხარჯების დეკლარაცია წარუდგინონ იუსტიციის სამინისტროს. ამ მოთხოვნების შეუსრულებლობამ შეიძლება გამოიწვიოს დიდი თანხის ოდენობით ჯარიმა.
მიუხედავად საქართველოს ხელისუფლების ოფიციალური არგუმენტისა, რომ კანონი მიზნად ისახავს ქვეყნის საქმეებში საგარეო ჩარევის წინააღმდეგ ბრძოლას, კრიტიკოსები ამტკიცებენ, რომ მან შეიძლება საფრთხე შეუქმნას სამოქალაქო საზოგადოების დამოუკიდებლობას და ხელი შეუშალოს არასამთავრობო ორგანიზაციების ნორმალურ მუშაობას.
დღეს, შეერთებული შტატების გარდა, ამა თუ იმ ფორმით, მოქმედებს კანონმდებლობა უცხოელი აგენტების შესახებ, მაგრამ ამერიკულზე უფრო ლიბერალური, გაერთიანებულ სამეფოში, ისრაელში, ავსტრალიასა და სხვა ქვეყნებში.
კანონი” უცხოელი აგენტების შესახებ “რუსეთში მიღებულია 2012 წელს და ოფიციალურად ეწოდება” ფედერალური კანონი No121-FZ “2012 წლის 20 ივლისით, რომელიც ცვლის კანონს”არაკომერციული ორგანიზაციების შესახებ”. ეს კანონი მოითხოვს არასამთავრობო ორგანიზაციებს (არასამთავრობო ორგანიზაციებს), რომლებიც უცხოეთიდან იღებენ დაფინანსებას და პოლიტიკურ საქმიანობას ეწევიან, დარეგისტრირდნენ როგორც “უცხოელი აგენტები”.
მომდევნო წლებში რუსეთის ხელისუფლებამ გააფართოვა კანონის მოქმედება. 2014 წელს მიიღეს კანონი, რომელიც მოითხოვდა არა მხოლოდ არასამთავრობო ორგანიზაციების რეგისტრაციას, არამედ ინდივიდები, როგორიცაა ჟურნალისტები, აქტივისტები, უფლებადამცველები და სხვები, გახდნენ “უცხოელი აგენტები”. 2017 წელს რუსეთის ხელისუფლებამ გააფართოვა “უცხოელი აგენტების” სია სხვადასხვა მედიასაშუალებების, ასევე უცხოური მედიისა და ჟურნალისტების ჩათვლით, რომლებიც რუსეთში მუშაობენ.
რუსეთში “უცხოელი აგენტების შესახებ” კანონი გახდა ერთ-ერთი ინსტრუმენტი, რომლითაც რუსეთის ხელისუფლება ზღუდავს სიტყვის თავისუფლებას, სამოქალაქო უფლებებს და საზოგადოებრივი ორგანიზაციების საქმიანობას. იგი გამოიყენება არასამთავრობო ორგანიზაციებზე, ჟურნალისტებზე, უფლებადამცველებსა და პოლიტიკურ აქტივისტებზე ზეწოლისთვის, რომელთა საქმიანობა აღიქმება სახელმწიფოს ოფიციალურ პოზიციასთან შეუსაბამოდ. შედეგად, კანონმა გამოიწვია ქვეყანაში დამოუკიდებელი პოლიტიკური და საზოგადოებრივი საქმიანობის შესაძლებლობების მნიშვნელოვანი შემცირება.
